Nông nghiệp tân tiến trước nhất phải là nền nông nghiệp an toàn

Báo NNVN đã bàn thảo sở hữu PGS.TS Vũ Trọng Khải, chuyên gia độc lập về chính sách phát triển nông nghiệp và nông thôn, quành vấn đề này.

Theo PGS.TS Vũ Trọng Khải, đầu tiên, chúng ta phải đồng ý mang nhau thế nào là 1 nền nông nghiệp tiến bộ. Ông cho rằng không phải cứ làm cho nhà kính, khiến cho nhà lưới thật đa dạng thì đó là nông nghiệp tân tiến. nhưng 1 nền nông nghiệp tân tiến thì phải giải quyết được 3 mục tiêu: phát triển kinh tế, phát triển văn hóa - xã hội, kiểm soát an ninh môi trường thọ thái thiên nhiên và nhân văn.

đấy là mục đích tổng quát. Trên hạ tầng đó, cần xác định những mục tiêu cụ thể của từng thời đoạn sản xuất bằng các chỉ tiêu cụ thể và thành lập một hệ thống chế độ phục vụ cho mục đích ấy. chế độ phải huy động được mọi nguồn lực trong khoảng nhà nước, đơn vị, nông dân và nước ngoài để đầu tư vào nông nghiệp (nhân lực, vốn và công nghệ).

Thưa ông, một nền nông nghiệp hiện đại thì yêu cầu tối thiểu của nó phải là gì?

Muốn có một nền nông nghiệp tiến bộ, trước nhất, ta phải lấy mức tối thiểu là 1 nền nông nghiệp an ninh cho người tạo ra, người tiêu phí trong và ngoài nước, an ninh cho môi trường sinh thái.

hiện thời chúng ta đã thực thụ an ninh thực phẩm hay chưa? Tiêu chuẩn bình an tối thiểu của nông nghiệp Việt Nam hiện giờ là VietGAP. Hàng năm, lĩnh vực nông nghiệp vẫn đang công nhận chỗ A, chỗ B, chỗ C đạt tiêu chuẩn VietGAP…

mà diện tích, sản lượng nông phẩm đạt tiêu chuẩn VietGAP chiếm được bao lăm phần trăm? Còn lại một diện tích lớn, sản lượng mập chưa đạt tiêu chuẩn VietGAP hay bất cứ tiêu chuẩn bình yên thực phẩm nào khác, nhưng mà vẫn đang nghiễm nhiên được lưu thông, buôn bán trên thị trường nội địa. đấy là 1 nền nông nghiệp đang đầu độc cả dân tộc 1 cách thức hợp pháp, sở hữu đúng vậy không?

Lượng nông sản làm cho ra mỗi năm, phần lớn đang được cung cấp cho sắp 100 triệu người trong nước, phần bé dại còn lại dành cho xuất khẩu.

thị trường 100 triệu dân rất lớn, rất quan trọng. Chính do vậy, điều đầu tiên nhưng mà nền nông nghiệp văn minh phải làm được là cung ứng sản phẩm bình an cho toàn phường hội. Tiêu chuẩn VietGAP đã là tiêu chuẩn tốt nhất thì phải quyết tâm khiến cho bằng được.

chỉ mất khoảng đến, Bộ NN-PTNT cần thành lập và khai triển chương trình non sông toàn dân sản xuất theo tiêu chuẩn VietGAP để cung cấp nông sản bình yên cho thị trường nội địa. Chỉ nông phẩm đạt tiêu chuẩn VietGAP trở lên mới được lưu thông, sắm sửa. nông sản không đạt tiêu chuẩn VietGAP thì ngừng khoát ko được cho lưu thông.



PGS.TS Vũ Trọng Khải: Nông nghiệp tiến bộ phải bảo kê môi trường sinh thái. Ảnh: nai lưng Trung.

Mặt khác, một nền nông nghiệp an ninh phải bảo đảm phục vụ đủ nhu cầu dinh dưỡng cho mọi người dân Việt Nam. 1 nền nông nghiệp tiến bộ đầu tiên phải đảm bảo bình an dinh dưỡng cho phần nhiều mọi gia đình, người dân Việt Nam. Họ phải với khả năng tậu đủ lương thực và thực phẩm theo nhu cầu dinh dưỡng cho mình.

an ninh dinh dưỡng không phải chỉ diễn đạt trong việc cung ứng đủ mà còn là đúng sở hữu mọi nhu cầu của người dân theo từng lứa tuổi. ngành nông nghiệp Việt Nam cần phải hướng tới mục tiêu bình an dinh dưỡng cho từng đối tượng người dân Việt Nam.

1 yêu cầu quan trọng khác của nền nông nghiệp văn minh là phải bảo kê môi trường sinh thái. Đầu thập niên 1990, nước ta đã thực hiện chương trình 327 về phủ xanh đất trống, đồi núi trọc. ngoài ra, lúc thực hành chương trình này, chúng ta đã sở hữu một ý kiến ko đúng là cứ cây nào phủ xanh, đất trống đồi núi trọc thì đều là rừng.

Năm 2006, chúng ta lại mang chủ trương chuyển 100 ngàn ha rừng tự nhiên nghèo sang trồng cao su. trong khoảng chủ trương đó, lâm trường Minh Đức ở Bình Phước mang hơn 40 ngàn hecta rừng thiên nhiên, nay đã biến thành vườn cao su, điều, bưởi da xanh …

đấy là chủ trương sai trái, do rừng cao su, rừng keo lai, rừng tràm… là các cái rừng chỉ mang 1 mẫu cây, nên không thể kiểm soát an ninh được môi trường thọ thái. Muốn bảo kê được môi trường sinh thái, thì phải là rừng thiên nhiên, dù là rừng tự nhiên nghèo.

vì rừng tự nhiên là rừng hỗn giao, đa tầng, đa lớp tạo thành thảm thực vật xum xuê nên mới giữ được nước, làm giảm bầy. bọn lụt tiêu diệt nặng nằn nì miền Trung gần đây là một bài học mập cho việc rừng thiên nhiên bị hủy hoại trong phổ quát năm qua.

Để bảo vệ môi trường thọ thái, rừng thiên nhiên phải được coi là 1 bộ phận quan trọng nhất của kết cấu cơ sở sinh thái của quốc gia. có quan điểm ấy, tôi cho rằng Bộ NN-PTNT cần xây dựng và triển khai 1 chương trình quốc gia tái lập rừng thiên nhiên ở Đông Bắc, Tây Bắc…, đặc biệt ở Tây Nguyên.

Nông nghiệp công nghệ cao, nông nghiệp lanh lợi, nông nghiệp số… là những định nghĩa mà người ta đang đề cập tới nhiều chỉ mất khoảng qua. đó mang phải là những yếu tố của nông nghiệp văn minh không, thưa ông?

vận dụng khoa học cao trong phát hành và quản lí là 1 trong các yếu tố rất quan trọng để tân tiến ngành nghề nông nghiệp.

mà nói tới việc ứng dụng khoa học cao, thì mang 3 nhân tố phải được tạo ra. trước hết, phải tập huấn 1 tầng lớp dân cày có học, các “thanh nông tri điền”, những nông dân chuyên nghiệp, thay thế cho “lão nông tri điền”, phụ vương truyền con nối.

Chỉ với một đội ngũ công tích trẻ được huấn luyện, lành nghề thì thế hệ thực hành được rẻ tiêu chuẩn VietGAP, áp dụng khoa học cao. cần phải có chế độ dạy nghề nông không tính phí cho con em nông dân mang điều kiện học chấm dứt phải trở về khiến cho dân cày.



PGS.TS Vũ Trọng Khải: Phải đào tạo những dân cày giỏi, "thanh nông tri điền". Ảnh: trần Trung.

Luật Đất đai cần phải được sửa đổi theo hướng thừa nhận quyền tư hữu đất đai của nông dân, tạo cơ sở vật chất pháp lý để ảnh hưởng tích trữ, tập hợp ruộng đất. ví như không với tàng trữ, tập hợp ruộng đất, các người dân cày được huấn luyện nghề sẽ ko mang đất dụng võ. lẽ nào học chấm dứt trở về nhà vẫn chỉ điều hành 5 - 7 công đất? Họ cần được điều hành một diện tích tạo ra đủ mập để hữu dụng thế kinh tế theo quy mô.

tàng trữ, tụ họp ruộng đất làm gia tăng quy mô dùng đất của mỗi trang trại để hữu ích thế kinh tế theo quy mô. tích trữ ruộng đất là bí quyết trang trại dùng vốn của mình (vốn thu thập hay vốn vay) để mua thêm ruộng nương.

Còn tụ họp ruộng nương là vài nông trại sáp nhập phát triển 1 trang trại lớn hơn bằng phương pháp tự nguyện hay tậu bán. ấy là cơ sở tạo dựng vùng phát hành tụ tập, chuyên môn hóa phát triển bền vững và hiệu quả cao, nhờ vận dụng công nghệ tân tiến.

sản xuất cánh đồng phệ hiện nay ở một số địa phương không phải là tàng trữ hay tụ hội ruộng đất, nhưng thực chất chỉ là tụ họp sản xuất, theo qui định “liền đồng, cùng trà giống, khác chủ”. các chủ ruộng vẫn là các nông dân bé dại nên rất ko bền vững bởi vì khó quản lí trong việc thực hành tiêu chuẩn kĩ thuật như VietGAP…, và những luật pháp khác của phát hành theo hiệp đồng.

nhân tố thứ ba là tác động công nghệ kỹ thuật trong nông nghiệp. Nông nghiệp Việt Nam đang phải đối mặt sở hữu 1 vấn đề rất nan giải là chuyển đổi khí hậu. vì thế, phải đầu cơ mạnh cho khoa học kỹ thuật, nhất là nhân lực kỹ thuật để mang được các chuyên gia đầu ngành, nghiên cứu tìm ra những giống và khoa học mới vừa thích ứng được sở hữu chuyển đổi khí hậu, vừa giải quyết được nhu cầu thị phần.

Trong 1 nền nông nghiệp văn minh, dân cày và doanh nghiệp sẽ vào vai trò như thế nào trong việc hình thành các chuỗi giá trị nông sản?

xưa nay, chúng ta đề cập rộng rãi về chuỗi trị giá nông phẩm, mà ko người nào nói rõ trong chuỗi đấy, vai trò từng chủ thể tham gia là như thế nào. vì thế, cần phải khiến cho rõ nội dung này.

Trong mỗi một chuỗi trị giá nông phẩm, hai chủ thể cần thiết nhất là doanh nghiệp chế biến, tiêu thụ nông sản và dân cày với những trang trại của họ.

nông dân là chủ thể cần thiết trước tiên trong chuỗi giá trị nông sản. dân cày ở đây phải là dân cày được huấn luyện, khiến cho chủ các nông trại gia đình bự nhờ tàng trữ, tụ tập ruộng nương, qua đó thế hệ phát triển vùng sản xuất tập hợp, chuyên môn hóa để cung ứng nông phẩm vật liệu định hình về số lượng và chất lượng cho công ty chế biến.



PGS.TS Vũ Trọng Khải: công ty và nông dân là hai chủ thể quan trọng nhất của chuỗi trị giá nông phẩm. Ảnh: trằn Trung.

Chủ thể cần thiết thứ 2 là đơn vị chế biến, tiêu thụ nông phẩm. đơn vị phải ứng dụng công nghệ cao ngay tức thì vì mang thể đầu cơ tìm được ngay. Doanh nghệp phải nhập vai trò nhạc trưởng của chuỗi kết hợp, miêu tả qua việc cung ứng đầu vào cho nông dân, khác biệt là giống. do chỉ sở hữu công ty mới biết giống nào thích hợp với công nghệ chế biến và thị trường tiêu thụ.

một điều nữa vô cùng quan trọng là tổ chức phải làm khuyến nông để buộc nông dân phát hành theo đúng quy trình, nhằm đạt được số lượng và chất lượng phù hợp với công nghiệp chế biến và thị phần tiêu thụ.

Trong chuỗi giá trị nông phẩm, điểm tốt của doanh nghiệp là đáp ứng được những trắc trở nhưng nông dân chẳng thể giải quyết: thị phần tiêu thụ và nhãn hiệu, khoa học và vốn. Về vốn, công ty ko phải cung cấp vốn cho dân cày giống như nhà băng, nhưng mà là ứng trước vốn thông qua việc cung ứng giống, vật tứ đầu vào, chỉ dẫn kỹ thuật…

Điểm yếu của đơn vị là không bao giờ trực tiếp thực hành tốt các khâu tạo ra với tính sinh vật học, mà chỉ sở hữu trang trại gia đình thế hệ làm được điều này. Ngay cả ở Mỹ và các nước phát triển khác, nông trại gia đình luôn là nhóm phát hành nông sản chủ chốt, chứ ko phải tổ chức.

Lý bởi vì rất đơn giản, như câu nhưng những cụ đã đúc kết “Nhất thì, nhì thục”. thìa là đúng khi, thục là đúng cách. khiến nông nghiệp nhưng sai cách, lỡ thời vững chắc thất bại, dù có phân bón đa dạng, giống phải chăng.

ai khiến cho được “Nhất thì, nhị thục”? ấy phải là những người mà lợi ích của họ gắn mang item sau cuối của toàn thể thứ tự tạo ra nông nghiệp. tương tự, chỉ có trang trại gia đình và nông trại tư nhân không sở hữu cấp điều hành trung gian mới thực hiện được “Nhất thì nhì thục”.

ngoại giả, nông dân, nhất là các dân cày bự, cần phải được tụ tập vào các cộng tác phố (HTX). vì tổ chức chẳng thể cứ tiếp tục thỏa thuận có từng nông trại, nhưng mà phải ký có một làm mối là HTX. những HTX nông nghiệp thực thụ trước nhất phải do các nông dân "lớn" sáng lập và điều hành, dân cày "nhỏ" cùng được hưởng lợi từ những HTX này.

Chỉ với các nông dân "lớn" thế hệ sở hữu nhu cầu và kĩ năng cấu kết chia thành những HTX, chứ không hề các hộ dân cày nhỏ dại lẻ. Hơn nữa, chỉ với họ mới sở hữu đủ năng lực điều hành HTX, vận dụng kỹ thuật cao, đạt hiệu quả béo, tiến tới đủ năng lực cạnh tranh sở hữu doang nghiệp trong hoạt động cung ứng nhà cung cấp đầu vào, đầu ra cho nông dân.

Xin cảm ơn ông!